یکی از بخش‌های مهم در طراحی، رعایت نسبت طلایی است. اگر در طراحی برنامه‌ها، تصاویر، لوگو و... تناسب طلایی رعایت نشود، تعادل موجود در آن به‌هم‌خورده و نتیجه نهایی جذابیت کافی را ندارد. اهمیت این موضوع درجایی مشخص می‌شود که با تماشای طبیعت اعم از گلبرگ گل‌ها، کوه‌ها، بدن انسان و... متوجه می‌شوید که نسبت طلایی باظرافت خاصی در همه آنها رعایت شده است. به دلیل اینکه نسبت طلایی در طراحی از اهمیت زیادی برخوردار است، قصد داریم در این محتوا به بررسی آن بپردازیم.
بهتر است در ابتدای امر با مفهوم نسبت طلایی آشنا شوید، تا درک درستی از آن به دست آورید. در زبان ریاضی Golden Ration یعنی اگر یک پاره‌خط را به دو قسمت a و b تقسیم کنیم، باید حاصل تقسیم a+b بر a برابر 1.618 باشد. اگر این نسبت در هنر و طراحی رعایت شود، زیبایی و تناسب خاصی به وجود می‌آورد که سبب جذاب به نظر رسیدن طرح در چشم انسان می‌شود.
هنوز به‌طور علمی دلیلی برای این امر پیدا نشده اما در طراحی‌هایی که نسبت طلایی به‌خوبی رعایت شده، حس خاصی در بیننده ایجاد می‌کند که باعث می‌شود فرد از مشاهده آن طراحی بیشتر لذت ببرد. احتمالا باور این امر برای شما کمی دشوار است زیرا به نظر می‌رسد کشیده شدن خطوط، کمی بالاتر یا پایین‌تر تغییر زیادی در طراحی کلی ایجاد نمی‌کند اما این تصور اشتباه است. در ادامه بیشتر با این موضوع آشنا می‌شویم.
نسبت طلایی در ابتدا موردتوجه ریاضی‌دان‌ها قرار گرفت، سپس پای آن به هنر باز شد. از زمان اقلیدس ریاضی‌دانان مطالعه در مورد مقطع طلایی را درباره پنج‌ضلعی و مثلث طلایی بررسی کردند. با استفاده از قطعه‌های مثلث طلایی می‌توان یک مستطیل و مربع ساخت که در آنها نسبت ابعادی مثلث رعایت شده باشد.
با مشاهده این قضیه تحقیقات در مورد نسبت الهی موجود در طبیعت آغاز و در ادامه به بررسی آن در بخش‌هایی چون بازارهای مالی امروزی ختم شد. بسیار جالب است که بدانید این نسبت حتی در بازارهای مالی نیز رعایت می‌شود.
هنرمندانی که در قرن بیستم زندگی می‌کردند مانند سالوادور دالی و لو کوربوزیه تصمیم گرفتند که از عدد طلایی در طراحی‌ها و ساختمان‌ها خود استفاده کنند. آنها با تست استفاده از این تناسب در طراحی‌های خود متوجه شدند که حاصل کار ازلحاظ زیباشناختی ارتقا یافته است. از آن زمان تاکنون همچنان رعایت این نسبت در همه طراحی‌ها جز مهم‌ترین اصول است.
در طبیعت نمونه‌های زیادی از رعایت عدد طلایی وجود دارد که در ادامه تعدادی از آنها را معرفی می‌کنیم:
1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, …
لئوناردو داوینچی اعتقاد داشت که تناسب طلایی در بدن انسان نیز رعایت شده است؛ به همین دلیل به تحقیقات خود در این زمینه پرداخت و نتایج جالبی به دست آورد. بخش‌هایی از بدن که از نسبت طلایی پیروی می‌کنند شامل نسبت‌های زیرند:
لاله گوش انسان به زیبایی مارپیچ فیبوناچی را نمایش می‌دهد.
برخی بناهای مهم که عدد طلایی در آنها رعایت شده و عظمت و زیبایی بیشتری به آنها بخشیده عبارتند از:
استفاده از گوشی‌های هوشمند این امکان را برای همه افراد فراهم کرده که هر شخص به یک عکاس حرفه‌ای تبدیل شود. اگر هنگام عکاسی از تناسب طلایی استفاده کنید، تصویر شما جذاب‌تر می‌شود. سعی کنید اجزای مهم عکس را روی خطوط مارپیچ طلایی قرار داده یا در آنها عدد طلایی رعایت کنید؛ در این صورت تصویر برای مخاطب چشم‌نواز می‌شود.
به‌منظور اینکه قادر باشید به‌طور تقریبی عدد طلایی را در کادر دوربین خود پیاده‌سازی کنید، باید برای تصویر سه بخش نامساوی در نظر بگیرید که از اعداد طلایی پیروی کنند. حال با کمک محل تقاطع به‌دست‌آمده از سه بخش گفته‌شده و خطوط حاصل از آنها، محل قرار گرفتن حدودی اجزای اصلی را پیدا کنید. با این روش عکس‌ها شما زیباتر به نظر می‌رسند.
در طراحی تمامی محصولات چاپی از جمله کارت ویزیت، تراکت، پوستر، کاتالوگ و بروشور، می‌توان علاوه بر تناسب طلایی از حلقه طلایی و مارپیچ طلایی (فیبوناچی) نیز استفاده کرد که در ادامه بیشتر درباره آنها صحبت می‌کنیم.
استفاده از حلقه‌های طلایی زمانی اهمیت زیادی پیدا می‌کنند، که قصد داشته باشید طراحی مربع یا مستطیل شکلی آماده کنید. مثلا در چاپ کارت ویزیت و تراکت عموما طرح ها مستطیل هستند. استفاده از حلقه طلایی در طراحی لوگو بیشتر مشاهده می‌شود، زیرا معمولا خطوط راست در این نوع طراحی‌ها بیشتر به چشم می‌خورند.
همیشه محل قرارگیری اجزای صورت برای افراد تازه‌کار به یک چالش بزرگ تبدیل می‌شود. بهترین و ساده‌ترین روش برای تعیین محل اجزای صورت، استفاده از مارپیچ طلایی است. با کشیدن مارپیچ طلایی، محل بینی مشخص‌شده، سپس جای دهان، چشمان، مو و درنهایت شکم انسان تعیین می‌شود. دقت کنید که بینی یا اجزای مهم هر طرح، باید در مرکز مارپیچ قرار بگیرد.
هنگامی‌که در تناسب بندی از کشیدن مربع استفاده کنید، باید نسبت ضلع هرکدام از مربع‌ها به مربع کوچک‌تر 1.618 باشد؛ به این امر قالب طلایی گفته می‌شود. البته احتمالا ترسیم چنین مربع‌هایی امری دشوار باشد به همین دلیل استفاده از انواع نرم‌افزار مانند Phiculator کار را برای شما ساده‌تر می‌کند. این روش در کارهایی که استفاده از کامپیوتر در آنها ضرورت دارد، بسیار کارآمد است. البته می‌توانید با استفاده از این نرم‌افزارها ابعاد مربع موردنظر را به دست آورده، سپس آنها را روی کاغذ رسم کنید.
سیستم مغز انسان به‌گونه‌ای طراحی‌شده که بیشتر به سمت طرح‌هایی جذب می‌شود که در آنها تناسب طلایی رعایت شده باشد؛ به همین دلیل بهتر است در طراحی لوگوی شرکت خود حتما این امر را مدنظر قرار دهید.
به دلیل اهمیت لوگوی کسب‌وکارها در بیشتر دیده شدن آنها، تحقیقاتی در این زمینه صورت گرفت که نشان می‌دهد؛ اگر طرح‌های مارپیچی طلایی در آنها مورداستفاده قرار بگیرد، از جانب افراد بیشتر پسندیده می‌شود. به دلیل اینکه این نسبت در لوگوها گوگل، پپسی، توییتر و اپل مورداستفاده قرارگرفته، لوگوی آنها در ذهن بسیاری از افراد مانده است.
رعایت نسبت طلایی در طراحی بسیار مهم است، زیرا باعث چشم‌نواز شدن نتیجه نهایی می‌شود. ابزارهای طلایی زیادی مانند حلقه طلایی، عدد طلایی، مارپیچ طلایی و... وجود دارند، که منشا همه آنها دنباله فیبوناچی است و به جذاب شدن طرح‌ها کمک می‌کنند. البته این نکته را فراموش نکنید که عدم رعایت نسبت طلایی در برخی طرح‌ها، باعث جذابیت بیشتر آنها می‌شود؛ بنابراین خود را اسیر تناسب طلایی نکنید تا به‌نوعی وسواس در شما تبدیل نشود.
1401/1/24
2383
نركس سياسر
بسيار سباسكزار كيبورد كامبيوترم خرابه ممنون
1401/4/27 - 3:32:35
نظر شما درباره "شگفتی های نسبت طلایی و اعجاز آن در طراحی " چیست؟
خدمات سانترال چاپ
محبوبترین ها
